ναυτικός

-ή, -ὁ (ΑΜ ναυτικός, -ή, -όν) [ναύτης]

1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στο πλοίο ή στη ναυτιλία

2. το αρσ. ως ουσ. ο ναυτικός

αυτός που εργάζεται σε πλοίο είτε ως απλός ναύτης είτε ως βαθμοφόρος

3. το θηλ. ως ουσ. η ναυτική

γνώση και εμπειρία ή επιτηδειότητα σε ναυτιλιακά θέματα, η τέχνη και η επιστήμη τού ναυτικού

4. το ουδ. ως ουσ. το ναυτικό

το σύνολο τών πλοίων μιας χώρας, όπως επίσης και τών πληρωμάτων τους και τών βοηθητικών εξοπλισμών τους (α. «πολεμικό ναυτικό» β. «εμπορικό ναυτικό» γ. «μήτε ἐκεῑθεν ναυτικὸν ἐᾱσαι Πελοποννησίοις ἐπελθεῑν», Θουκ.)

5. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα ναυτικά

α) ναυτικές υποθέσεις

β) ναυτική δύναμη

νεοελλ.

1. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) η στολή τού ναυτικού

2. φρ. α) «ναυτικά ατυχήματα» — ατυχήματα που συμβαίνουν στη θάλασσα και τα οποία έχουν ως συνέπεια την απώλεια ή τη βλάβη εμπορικού πλοίου ή τού φορτίου του

β) «ναυτικά προνόμια»

(νομ.) απαιτήσεις που έχουν ιδιαίτερη νομική έννοια και ικανοποιούνται κατά προτεραιότητα, δηλ. πριν από κάθε άλλη απαίτηση, από την αξία τού πλοίου και τού ναύλου, όταν το πλοίο πουληθεί σε πλειστηριασμό

γ) «ναυτική εργασία»

(νομ.) η εργασία που παρέχουν αυτοί που εργάζονται σε πλοία

δ) «ναυτική πίστη»

(οικον.) η πιστωτική μεταχείριση τών ναυτιλιακών επιχειρήσεων για αγορά ή ναυπήγηση πλοίων ή και για κινήσεις κεφαλαίων

ε) «ναυτική υποθήκη»

(νομ.) η παροχή τού εμπράγματου δικαιώματος τής υποθήκης σε πλοίο

στ) «ναυτικό δάνειο»

(οικον.) δάνειο που παρέχεται σε πλοιοκτήτες για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών

ζ) «ναυτικό δίκαιο»

(νομ.) ο κλάδος τού δικαίου που ρυθμίζει τις νομικές σχέσεις οι οποίες απορρέουν από το θαλάσσιο εμπόριο και γενικά από τη δραστηριότητα τής εμπορικής ναυτιλίας

η) «ναυτικό δίπλωμα»

(νομ.) έγγραφο αποδεικτικό τής ναυτικής ικανότητας

θ) «ναυτικό μίλι» — μήκος που αντιστοιχεί σε 1' λεπτό τόξου μέγιστου κύκλου τής γήινης σφαίρας και ισούται με 1. 852 μέτρα

ι) «ναυτικό φυλλάδιο» — φυλλάδιο που εκδίδεται από τις λιμενικές αρχές και πιστοποιεί τη ναυτική ιδιότητα τού κατόχου του, αλλά χρησιμεύει και για την καταχώριση τών πράξεων ναυτολόγησης και απόλυσης τού ναυτικού

ια) «ναυτικοί αντιδραστήρες»

(πυρην. φυσ.) πυρηνικοί αντιδραστήρες οι οποίοι χρησιμοποιούν την ενέργεια που παρέχεται από τις πυρηνικές καύσιμες ύλες για την κίνηση πλοίων επιφανείας ή υποβρυχίων

αρχ.

1. (για πρόσ.) αυτός που είναι έμπειρος σε ναυτιλιακά θέματα

2. το ουδ. ως ουσ. α) το πλήρωμα

β) η αμοιβή τού πηδαλιούχου πλοίου

γ) τα πορθμεία

3. δάνειο που δινόταν με υποθήκη ή ενεχυριασμό πλοίου

4. φρ. «ναυτικὸς τόκος» — ο τόκος τών χρημάτων που λαμβάνονται από πλοίο το οποίο έχει υποθηκευθεί.

επίρρ...

ναυτικώς και -ά (Α ναυτικῶς)

με τρόπο που αρμόζει σε ναυτικούς ή σύμφωνα με τη συνήθεια τών ναυτικών.